Talen die worden gesproken in Spanje

Spaans leren is van essentieel belang als u naar Spanje verhuist, maar afhankelijk van waar in het land u woont, is het misschien niet de enige taal die u hoort. Veel Spaanse regio's hebben tweede officiële talen, en sommige hebben lokale talen die niet als officieel worden behandeld, ondanks het feit dat ze veel worden gesproken. Waarschijnlijk hoeft u deze niet te leren om u verstaanbaar te maken, maar het is wel handig als u op zijn minst enkele woorden herkent.

Als u naar Spanje verhuist met kinderen, moet u zich ervan bewust zijn dat er in regio's met andere officiële talen les wordt gegeven in deze talen op de meeste scholen van de staat. Ook moet u aantonen dat u deze talen vloeiend beheerst om in de publieke sector te kunnen werken.

Maar zelfs in gebieden met een officiële taal worden deze talen zelden gesproken in grote steden of zeer kosmopolitische gebieden. Ze zijn vaak de dominante taal in kleinere steden en landelijke gebieden.

Welke talen worden er gesproken in Spanje en waar worden deze gesproken?

Castiliaans Spaans (castellano)

Als u Spaans spreekt, in tweetalige regio's bekend als het castellano, ofwel het Castiliaans Spaans, wordt u universeel begrepen en kunt u een gesprek voeren. De laatste cijfers bevestigen dat 98,9% van de Spaanse bevolking Spaans als moedertaal of als tweede taal spreekt. Gezien het feit dat ongeveer 13% van de bevolking van het land van buitenlandse afkomst is en bij de 98,9% is inbegrepen, geeft dit u een idee van hoe essentieel het is om de nationale taal te leren wanneer u naar Spanje verhuist.

Catalán (Catalaans)

De op één na meest gesproken Spaanse taal in Spanje is het Catalaans, en u zult deze taal vaak tegenkomen in de noordoostelijke regio Catalonië, die de provincies Barcelona, Tarragona, Lleida en Girona omvat. Ongeveer 4,6 miljoen mensen in Spanje spreken Catalaans, voor het merendeel als eerste taal of als moedertaal samen met het Castiliaans Spaans.

Aangezien het Catalaans is afgeleid van het Latijn en al wijdverbreid in gebruik was toen het Castiliaans Spaans zich ontwikkelde in de vroege Middeleeuwen, is deze niet al te moeilijk om 'op te pikken' als u al Spaans spreekt. Als u in een regio woont waar Catalaans wordt gesproken, hoeft u het niet per se te kunnen spreken, tenzij u in de publieke sector wilt werken of als u een kind bent op een openbare school, maar het is erg nuttig om het in geschreven en gesproken vorm te begrijpen.

Talen van de Balearen

De Balearen hebben drie talen die erg op elkaar lijken: mallorquín (Mallorca), menorquín (Menorca) en ibicenco (Ibiza). Deze zijn afgeleid van het Catalaans, maar hoewel ze er genoeg van verschillen om als zelfstandige talen te worden beschouwd, worden ze in Spanje niet officieel erkend en worden ze wettelijk nog steeds 'dialecten van het Catalaans' genoemd. Lokaal staan ze bekend onder hun eilandnaam.

Naast het Catalaans van Catalonië en de varianten op de Balearen worden deze talen gesproken en begrepen door bijna 16% van de Spaanse bevolking.

Valenciano

De Valenciaanse taal - valenciano - is van dezelfde taalfamilie als het Catalaans en is de officiële tweede taal in de regio aan de oostkust van de Comunidad Valenciana, die de provincies Castellón, Valencia en Alicante omvat. Hoewel het valenciano meer op het Catalaans van Catalonië lijkt dan de talen van de Balearen, wordt het valenciano wettelijk gezien als een aparte taal beschouwd, volgens artikel 6.2 van het Statuut van de autonoom bestuurde regio's.

De taal wordt voornamelijk gesproken in kleine steden en landelijke gebieden in de provincies Castellón, Valencia en het uiterste noorden van de provincie Alicante, maar u hoort deze bijna niet in de provinciale hoofdsteden, of in het midden of zuiden van de provincie Alicante, met uitzondering van een paar dorpen in het westen. Sommige scholen gebruiken het valenciano als de hoofdtaal voor het onderwijs en u moet bewijzen dat u deze taal vloeiend spreekt om te kunnen werken in de openbare sector.

Ondanks het beperkte gebruik in stedelijke en zuidelijke delen van de regio spreekt meer dan de helft van de bevolking van de Comunidad Valenciana valenciano en begrijpt bijna 95% deze taal, waaronder buitenlandse inwoners.

Gallego

De Galicische taal, gallego of galego genoemd, wordt gesproken in de noordwestelijke regio Galicië op het Spaanse vasteland. Deze regio omvat de kustprovincies A Coruña, Lugo en Pontevedra en de door land ingesloten provincie Ourense, die grenst aan Portugal. Het gallego lijkt meer op Portugees dan Spaans, maar aangezien deze zich allebei pas ongeveer 900 jaar geleden volledig hebben ontwikkeld, betekent dit dat het gallego redelijk makkelijk te spreken is als u deze twee talen al spreekt. Schriftelijk lijkt gallego bijna een variant van de Portugese taal, maar de uitspraak is heel anders.

Gallego wordt gebruikt als voertaal op veel openbare scholen en wordt gesproken en begrepen door ongeveer 6,2% van de Spaanse bevolking.

Aranés

Deze taal wordt soms occitaans of occitano genoemd en is een officiële taal, ook al wordt deze maar door weinig mensen gesproken. Deze taal is afkomstig uit de Occitaanse regio in Zuid-Frankrijk en wordt soms gehoord in delen van Italië en in Monaco. In Spanje is de taal uniek voor de Aran-vallei in de enige door land ingesloten provincie van Catalonië, Lleida, waar deze in 2010 een wettelijke status als tweede officiële taal kreeg.

Aran lijkt erg op het Catalaans en wordt slechts door ongeveer 3000 mensen in Spanje gesproken, al loopt dit aantal op tot ongeveer een half miljoen in heel Europa.

Baskisch (euskera)

Het Euskera is totaal anders dan Castiliaans en lijkt dus niet op de andere officiële talen die we tot nu toe hebben besproken. Het is zelfs totaal anders dan alle talen ter wereld. De taalkundige afkomst van het Euskera blijft historisch gezien een mysterie, aangezien geen enkele taal vandaag de dag ook maar enigszins hierop lijkt. Sommige onderzoeken hebben echter laten doorschemeren dat het een evolutie zou kunnen zijn van de oorspronkelijke prehistorische Iberische dialecten die door de eerste mensen in Spanje werden gesproken; als dat zo is, zou het Baskisch de oudste 'levende' taal ter wereld zijn.

Euskera wordt alleen gesproken in Baskenland, aan de noordkust van Spanje ten westen van de Pyreneeën, en in delen van de aangrenzende regio's Navarra en La Rioja, en in Frans Baskenland. Hoewel deze taal zeer prominent aanwezig is in deze gebieden, wordt geschat dat slechts 1,2% van de Spaanse bevolking deze spreekt en begrijpt, en amper 0,9% deze taal beschouwt als hun moedertaal.

Niet-officiële minderheidstalen in Spanje

Hoewel ze genoeg verschillen van het Castiliaans Spaans om als 'taal' beschouwd te kunnen worden, hebben andere regionale talen in Spanje die onderscheiding nog niet gekregen en worden ze wettelijk geclassificeerd als 'dialecten'. Veel van deze talen winnen aan terrein en worden op scholen als extra taal onderwezen:

• Asturisch (asturianu): deze taal wordt exclusief gesproken in de noordelijke kustregio van Asturias en wordt op school onderwezen aan kinderen van 6 tot 18 jaar
• Aragonees (aragonés): deze taal wordt gesproken door ongeveer 30.000-50.000 mensen in de door land omgeven noordelijke regio van Aragón
• Benasqués: ook uit Aragón, gesproken door een klein aantal in het Pyreneeëngebied van de provincie Huesca
• Cantabrisch (cántabro): in 2009 door UNESCO geclassificeerd als een 'bedreigde taal', gesproken door ongeveer 3000 mensen in de noordelijke kustregio Cantabrië
• Eonaviego of gallego-asturiano: gesproken door ongeveer 45.000 mensen bij de regionale grens van Asturias en Galicia
• Extremeens (extremeño): gesproken door ongeveer 6000 inwoners van het door land omringende westelijke regio van Extremadura
• Fala: de naam van deze taal is afgeleid van het Portugese werkwoord falar (spreken) en wordt exclusief gesproken in de Jálama-vallei van Cáceres (Extremadura) door ongeveer 10.000 mensen
• Leonees (leonés): door de Verenigde Naties geclassificeerd als 'bedreigde taal', gesproken door 20.000-50.000 inwoners van de centraal-noordelijke provincie León
• Murciaans (murciano): dit is meer regionale straattaal dan een taal en inwoners van de zuidoostelijke kustregio van Murcia die deze taal spreken, beschouwen deze als hun moedertaal
• Silbo gomero (de 'fluittaal' van La Gomera): deze taal, die in 2009 de status van immaterieel erfgoed kreeg van UNESCO en uniek is voor het Canarische eiland La Gomera, heeft geen woorden. Deze taal bestaat uitsluitend uit gefluit op meerdere toonhoogten. De enige uitsluitend mondelinge taal van Spanje, het silbo, beleeft een opleving in de scholen op het eiland

Buitenlandse talen die worden gesproken in Spanje

Niet-Spaanse talen worden niet alom gesproken in Spanje, behalve onder buitenlandse inwoners, en als deze worden gebruikt, dan is het op een basisniveau. Het Engels werd de voornaamste buitenlandse taal op scholen in 1990, wat inhoudt dat Spanjaarden die Engels spreken, normaal gesproken jonger zijn (40 jaar of jonger). Daarvoor was Frans de belangrijkste tweede taal die onderwezen werd, dus als mensen ouder dan 40 of 50 jaar een vreemde taal spreken, is de kans groter dat dit Frans is en geen Engels. Maar hoeveel mensen in Spanje spreken nu eigenlijk talen uit andere landen?

• Engels: ongeveer 11,7% van de mensen in Spanje spreken Engels, tot op zekere hoogte, en voor ongeveer een op de tien is dit hun moedertaal. Veel van de niet-moedertaalsprekers van het Engels in Spanje zijn buitenlandse ingezetenen.
• Frans: ongeveer 5,85% van de Spaanse bevolking spreekt Frans. De meesten van hen zijn moedertaalsprekers, maar ook een aanzienlijk deel hiervan zijn de 45-plussers onder de Spaanse burgers, die Frans hebben geleerd op school.
• Roemeens: ongeveer 2,78% van de Spaanse bevolking spreekt Roemeens en voor bijna al deze mensen is het hun moedertaal.
• Italiaans: slechts 1,93% van de Spaanse inwoners spreekt Italiaans - de meesten zijn moedertaalsprekers.
• Portugees: ongeveer 1,55% van de Spaanse bevolking spreekt Portugees. Veel van hen zijn geen moedertaalsprekers, maar wonen in provincies bij de Portugese grens of in steden en dorpen op de grens. Soms wordt een combinatie van de twee talen gesproken in deze gebieden, ook wel bekend als portuñol.

Als u de regionale talen spreekt, al dan niet mede-officieel, zult u geliefd zijn onder de lokale bevolking. Het is normaal gesproken echter niet noodzakelijk voor het dagelijks leven. Als u besluit om uw regionale taal te leren als u eenmaal in Spanje woont, vindt u tal van mogelijkheden, waaronder privéleraren, academies en zelfs gratis cursussen van de gemeente. Maar voor u dit doet, moet u zorgen dat uw Castiliaans goed genoeg is voor algemene communicatie. Hier gaat tijd en moeite in zitten, maar het is niet zo moeilijk als u misschien denkt. Als u wat aanmoediging nodig hebt, kunt u ons artikel lezen over Spaans leren om u op weg te helpen.